+48 793 196 520 kancelaria@nm-adwokat.plZadzwoń, chętnie pomogę!

Przeszkoda występku

Na wstępie wyjaśnić należy, że przeszkodą małżeńską w znaczeniu szerszym jest każda okoliczność, która z mocy prawa Bożego bądź ludzkiego nie pozwala na ważne albo godziwe zawarcie małżeństwa. Natomiast w ścisłym znaczeniu jest to okoliczność bądź sytuacja osobowa dotycząca bezpośrednio przyszłego małżonka nie pozwalająca na jego ważne zawarcie.

Zgodnie z kan. 1073 KPK „Przeszkoda zrywająca czyni osobę niezdolną do ważnego zawarcia małżeństwa|".

Jedną z takich przeszkód jest przeszkoda występku (małżonkobójstwa). Kodeks Prawa Kanonicznego w kan. 1090 stanowi, że:

„§ 1. Kto ze względu na zawarcie małżeństwa z określoną osobą, zadaje śmierć jej współmałżonkowi lub własnemu, nieważnie usiłuje zawrzeć to małżeństwo.
§ 2. Nieważnie również usiłują zawrzeć małżeństwo ci, którzy poprzez fizyczny lub moralny współudział spowodowali śmierć współmałżonka".

Przeszkoda występku, czyli małżonkobójstwa może występować w dwóch postaciach:

1. zaciąga ją ten, kto ze względu na chęć zawarcia małżeństwa z określoną osobą „zadaje śmierć jej współmałżonkowi lub własnemu" lub

2. zaciągają ją ci, którzy przez fizyczny lub moralny współudział spowodowali zgon współmałżonka jednej czy drugiej strony.

Skutkiem obydwu form jest nieważność nowego małżeństwa.

Pierwsza forma – zabójstwo własnego małżonka musi być dokonana z zamiarem zawarcia małżeństwa z inną osobą, zaś zabójstwo cudzego małżonka – z zamiarem wstąpienia w związek małżeński z drugim pozostałym przy życiu małżonkiem. Zamiar ten w zakresie zewnętrznym domniemywa się, chyba że można udowodnić, że było inaczej.

Natomiast druga forma musi być dokonana z zamiarem zawarcia małżeństwa przez obydwie strony, może być on powzięty po zabójstwie. Do wystąpienia tej przeszkody wystarczające jest współuczestnictwo zwykłe, np. przez zachętę, pomoc w doborze środków zabójstwa czy też przez aprobatę zabójstwa.

Przeszkoda ta może ustać przez udzielenie dyspensy, która jest zastrzeżona Stolicy Apostolskiej. Ordynariusz miejsca mógłby jej udzielić jedynie w przypadku niebezpieczeństwa śmierci bądź w tzw. przypadku naglącym. Dyspensa ta jest jednak bardzo rzadko udzielana.

Autor: adw. Małgorzata Nowosielska-Margas (tel. 793 196 520)